ਗਰੇਹਾਉਡ ਕੁੱਤਿਆ ਵਿੱਚ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ
ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਲਈ ਦੰਦਾ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਆਪਣੇ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਸਰੀਰ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੰਦ ਵੀ ਵੱਖਰੀ ਅਹਮੀਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਜੋ ਖ਼ਾਸ ਦੇਖਭਾਲ ਮੰਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੇ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਬਣਾਵਟ, ਆਮ ਦੰਦ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਦੰਦ ਸਫਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਹੋਵਾਂਗੇ।
⸻
ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੇ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਬਣਾਵਟ
ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਜਨਮ ਸਮੇਂ 28 ਦੰਦ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ – 14 ਉੱਪਰਲੇ ਅਤੇ 14 ਹੇਠਲੇ। ਇਹ ਦੰਦ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਝੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 42 ਪੱਕੇ ਦੰਦ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ: • 12 ਇੰਸਾਈਜ਼ਰ (Incisors): ਮੂੰਹ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਚੀਜ਼ਾਂ ਫੜਨ ਲਈ। • 4 ਕੈਨਾਈਨ (Canines): ਵੱਡੇ ਤੇ ਨੋਕਦਾਰ ਦੰਦ ਜੋ ਮਾਸ ਚੀਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। • 16 ਪ੍ਰੀਮੋਲਰ (Premolars): ਕੈਨਾਈਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਚੀਜ਼ਾਂ ਕੱਟਣ ਅਤੇ ਪੀਸਣ ਲਈ। • 10 ਮੋਲਰ (Molars): ਮੂੰਹ ਦੇ ਪਿੱਛੇ, ਖੁਰਾਕ ਪੀਸਣ ਲਈ। (ਦਾੜਾ)
⸻
ਆਮ ਦੰਦਾ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਦੰਤ ਰੋਗ ਆਮ ਹਨ। Royal Veterinary College ਅਤੇ University of Bristol ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 39% ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ:
- ਪਲਾਕ ਅਤੇ ਟਾਰਟਰ: (ਕਰੇੜਾ)
ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਥੂਕ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪਲਾਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਇਹ ਨਾ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਟਾਰਟਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਈਮਲ ਖਤਮ ਕਰ ਕੇ ਪੀਰੀਓਡੋਂਟਲ ਬਿਮਾਰੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਜਿੰਜੀਵਾਈਟਸ (Gingivitis):
ਗਮਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਅਤੇ ਲਾਲੀ। ਇਹ ਪਲਾਕ ਹਟਾ ਕੇ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਚਬਾ ਕੇ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਪੀਰੀਓਡੋਂਟਲ ਬਿਮਾਰੀ (Periodontal Disease):
ਇਹ ਪਲਾਕ ਅਤੇ ਟਾਰਟਰ ਨਾਲ ਗਮਾਂ ਦੀ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ। ਲੱਛਣ ਹਨ: ਦੰਦ ਢਿੱਲੇ ਹੋ ਜਾਣ, ਸਾਸ ਦੀ ਬਦਬੂ, ਗਮਾਂ ਦੀ ਸੋਜ, ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ।
- ਟੂਥ ਡੀਕੇ (Tooth Decay):
ਜਦੋਂ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਈਮਲ ਐਸਿਡ ਨਾਲ ਘਿਸ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿੱਠੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ ਜਾਂ ਸਾਫ਼ ਸਫਾਈ ਨਾ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਮੈਲੋਕਲੂਜ਼ਨ (Malocclusion):
ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਦੰਦ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਾ ਮਿਲਣ। ਇਹ ਜਨਮਜਾਤ ਜਾਂ ਜ਼ਖਮ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਮੂੰਹ ਦਾ ਕੈਂਸਰ (Oral Cancer):
ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਵੈਟ ਚੈੱਕਅੱਪ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
⸻
ਦੰਦਾ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਫਾਈ ਨਾਲ ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਗੰਦੇ ਦੰਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਡਨੀ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ)।
ਮਨੁੱਖੀ ਟੁਥਪੇਸਟ ਨਾ ਵਰਤੋ। ਕੁੱਤਿਆਂ ਲਈ ਖਾਸ ਬਣੀ ਟੁਥਪੇਸਟ ਅਤੇ ਬ੍ਰਸ਼, ਚਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਟੁੱਪੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਖਿਲੌਨੇ ਵਰਤੋ – ਪਰ ਦੰਤ ਮੰਜਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿਓ।
⸻
ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ (Step-by-Step Guide)
- ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਨੂੰ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਬਣਾਓ
ਉਸਦੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਛੂਹੋ, ਪਿਆਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਟਰੀਟ ਦਿਓ। ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਵੇ, ਜਿਵੇਂ ਖਾਣੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੇ ਤਾਂ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਵੇਖੋ।
- ਟੁਥਬ੍ਰਸ਼ ਨਾਲ ਪਰੀਚਤ ਕਰਵਾਓ
ਕੁੱਤਿਆਂ ਲਈ ਨਰਮ ਬ੍ਰਿਸਲ ਵਾਲਾ ਬ੍ਰਸ਼ ਵਰਤੋ। ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਪਸੰਦ ਦਾ ਟੁਥਪੇਸਟ ਵਰਤੋ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿਕਨ ਜਾਂ ਲਿਵਰ ਸਵਾਦ)। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹਨੂੰ ਲਿਕ ਕਰਨ ਦਿਓ ਤਾਂ ਜੋ ਟੇਸਟ ਦੀ ਆਦਤ ਪਏ।
- ਦੰਦਾ ਨੂੰ ਮਾਂਜਣਾ
ਸਰਕੂਲਰ ਮੋਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦੰਦ ਮੰਜੋ। ਟੁਥਬ੍ਰਸ਼ ਨੂੰ ਵਾਟਰ ਨਾਲ ਰਿੰਸ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਜੇਕਰ ਕੁੱਤਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਰੋਕ ਦਿਓ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਟਰੀਟ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਇਨਾਮ ਦਿਓ।
⸻
ਇਹ ਸਧਾਰਨ ਕਦਮ ਗਰੇਹਾਊਂਡ ਦੀ ਲੰਮੀ ਤੇ ਸੁਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।